Giả sử bạn sắp có một buổi thuyết trình quan trọng. Bạn đã lên lịch cẩn thận, chuẩn bị bài phát biểu kỹ lưỡng và tập dượt cách trả lời mọi câu hỏi khó.
Nhưng vẫn còn một vấn đề nữa: những gì bạn chuẩn bị đều nằm ở cuối bài thuyết trình, và bạn đã bỏ qua một phần quan trọng: đó là 2 giây đầu tiên. Nếu bạn không nắm bắt được cơ hội này, thì mọi công sức chuẩn bị nhiều khả năng sẽ trở nên vô nghĩa.
Vào năm 1992, Nalini Ambady và Robert Rosenthal ở đại học Harvard phát hiện ra rằng, những ấn tượng ban đầu là yếu tố tối quan trọng tạo nên sự thành công.
Trong thử nghiệm của mình, họ đã yêu cầu các sinh viên cho điểm các video chỉ dài 2 giây về các giáo viên đang giảng bài. Sau đó họ lấy điểm số này so sánh với kết quả đánh giá giáo viên của sinh viên sau một học kỳ và thấy rằng: những giáo viên nào có điểm trong video thấp cũng không được sinh viên đánh giá cao, và ngược lại.
Và đây là một điểm cần chú ý về nghiên cứu: các video dài 2 giây đều không có tiếng! Điều đó có nghĩa là các sinh viên khi xem video chỉ đơn thuần đưa ra đánh giá dựa vào ngôn ngữ cơ thể.
Ambady và Rosenthal gọi hành vi này là “lát cắt mỏng” (thin slicing). Họ cho rằng chúng ta thường có xu hướng đưa ra những đánh giá nhanh chóng, hiểu như các lát cắt mỏng về những người mà chúng ta gặp, và hiếm khi thay đổi những đánh giá đó.
Điều này không chỉ quan trọng với nghề giáo, mà còn nhiều nghiên cứu khác cũng cho thấy, hiện tượng này xảy ra kể cả trong việc hẹn hò, dạy dỗ con cái và nhìn vào các trang cá nhân trên mạng xã hội.
Bài học rút ra ở đây là rất rõ: nếu chúng ta không gây được ấn tượng ngay từ những khoảnh khắc đầu tiên, thì mọi sự chuẩn bị đều trở nên vô nghĩa. Và bạn có thể biến 2 giây quan trọng này thành lợi thế của mình nếu làm theo những hướng dẫn dưới đây.
Bước #1: Gây ấn tượng từ lúc xuất hiện
Chúng ta đa phần đều nghĩ rằng ấn tượng đầu tiên được tạo ra khi ta bắt đầu nói – và đó là lý do tại sao chúng ta tốn rất nhiều công sức cho đoạn giới thiệu ban đầu. Nhưng không may, ấn tượng là thứ diễn ra ngay khi một người nhìn thấy bạn. Cách bạn bước lên sân khấu và cách bạn đi vào một căn phòng cũng quan trọng như lời nói đầu tiên của bạn.
Phải đảm bảo rằng bạn đã chuẩn bị kỹ lượng mọi thứ. Bạn đã kiểm soát được môi trường xung quanh trước khi bắt đầu bài thuyết trình chưa? Các slide trong bài thuyết trình đã ổn chưa? Micro của bạn đã được kiểm tra hay chưa? Đừng dành 2 giây đầu tiên của bạn để lo lắng về những thứ đó. Khi bạn bước lên sân khấu, đi vào phòng họp, hay bước chân vào một lớp học, hãy bước đi thật chủ động và mỉm cười.
Nếu bạn phải chờ cho những người xung quanh lắng xuống và ổn định chỗ ngồi, thì trong lúc đó đừng kiểm tra điện thoại, phát tài liệu cho họ hoặc xem lại các slide. Thay vào đó, hãy tìm lấy một vị trí thuận tiện để đón chào từng người khi họ đi vào.
Bước #2: Kiểm soát nội dung mình truyền đạt
Những giáo viên giỏi nhất sẽ cho thấy họ rất tự tin về tư liệu của mình và rất vui khi chia sẻ cho bạn. Trong 2 giây đầu tiên ấy, bạn cũng sẽ muốn làm vậy.
Hãy chuẩn bị một lời mở đầu đầy hăng hái – không phải bởi từng con chữ đóng vai trò quan trọng, mà bởi khi bạn biết mình đang nói gì, bạn có thể tập trung thực sự vào lời mình nói. Hãy cho những người đang lắng nghe thấy cảm xúc và sự hứng khởi. Và đó chính là những gì đáng nhớ.
Khi đã qua 2 giây đầu tiên, hãy dõi ánh mắt vào những người có mặt trong phòng, để họ cảm thấy bạn đang nói với chính họ. Tất nhiên, việc này rất dễ trong một căn phòng nhỏ. Còn với một không gian lớn hơn, hãy đảo mắt theo hình số 8 như hình minh họa ở trên. Nhìn về phía mỗi góc, rồi dừng lại một chút ở giữa. Cứ vài phút bạn có thể bắt đầu lại quá trình này khi đang nói.
Một khi bạn đã làm tất cả những điều nêu trên, hãy yên tâm: khán giả đang tạo một “lát cắt mỏng” với bạn, và chắc chắn nó chứa đựng nhiều điều tích cực. Bây giờ là lúc chờ đợi để những ấn tượng ban đầu mà bạn tạo ra mang lại hiệu quả.
Theo Trí Thức Trẻ
